هاوینگ یعنی حادثه ای که سرعت تولد بیت کوین را به نصف حالت رایج کاهش میدهد. بیت کوین هر چهار سال یکبار به این بیماری مبتلا میشود. عرضه بیت کوین (BTC)، ایجاد و استخراج آن برخلاف تصور عموم بسیار محدود است. با تولد هر 21میلیون سکه شبکه تولید خود را متوقف میکند.
همین رویداد مهم ترین دلیل شناخته شدن بیت کوین به عنوان “طلای دیجیتال” است. درست مثل همان فلز زرد، فقط مقدار محدودی از آن موجود است و روزی به طور قطع تمام آن استخراج خواهد شد.
در حال حاضر مقدار بیت کوین در گردش حدودا به نزدیک 18 میلیون میرسد، که این مقدار برابر با تقریبا 85% از مقدار کل است. اما این به این معنا نیست که این رمز ارز به این زودی ها به مرز پایان خود نزدیک شود.
دلیل پویا ماندن بیت کوین در آیندهای طولانی اصول کد گذاری شده، از ابتدای خلقت آن است. در هر بار تولد 210000 بلوک، نصف شدن بیت کوین به اصطلاح “هاوینگ” اتفاق میافتد. در پی این رویداد تولید سکههای جدید به شدت دشوار میشود. درست مثل استخراج طلا، زمانی که یافتن سپردهها و مخازن جدید با گذشت زمان چالش برانگیزتر میشود.
به طور دقیقتر این راهکار پاداشهای بلوک را به نصف میزان قبل کاهش میدهد. بنابراین هر بار با اتفاق افتادن هاوینگ، استخراج کنندگان برای تایید معاملات پاداششان به کمتر از 50% کاهش مییابد.
پاداش بلاک
در تعریفی اجمالی هر ماینر برای اضافه کردن بلاک جدید به بلاکچین، مقداری BTC دریافت میکند که به آن پاداش بلاک میگویند.
برای بسط دادن این موضوع در عمق آن باید نگاهی مختصر به مفاهیم ریشه ای انداخت. که شامل اشاره به بیت کوین و بلاکچین میشود. در ساده ترین حالت بلاکچین دفتری دیجیتال است که اطلاعات مربوط به معاملات را در بلاکی ذخیره میکند که هر کدام از آنها به اندازه 1مگابایت میباشند.
در یک مثال هنگامی که فرد الف بیت کوین را برای فرد ب ارسال میکند، این معامله همراه با 500 معامله همزمان دیگر در یک بلاک ذخیره میشود. پاداش بلوک مقدار رمزارزی میباشد که یک ماینر بعد از حل کردن موفقیت آمیز یک مساله مشکل ریاضی و یا به اصطلاح استخراج بهدست میآورد. این پاداش یک سخت کوشی است.
هاوینگ چه بر سر پاداش ماینرها میآورد؟
هر بلاک جدید 6.25 بیت کوین تولید میکند. در بدو پیدایش پاداش 8 برابر بیشتر از حالا بود. هنگامی که بیت کوین در سال 2009 راه اندازی شد، ماینرها برای هر بلاک 50 BTC دریافت میکردند. در هاوینگی که در سال 2012 رخ داد، استخراج کنندگان شروع به دریافت 25 BTC برای هر بلوک کردند. در مجموع تولید این رمزارز به 10 ملیون و 500 هزار BTC رسید.
به نظر میرسید این یک پاداش بسیار سخاوتمندانه (برابر با بیش از 365000 دلار در هر بلوک بر اساس ارزش فعلی) بود. اما شبکه در آن زمان تازه شروع به توسعه کرده و هیچ کس به طور قطعی نمی دانست که آیا مردم تلاشی برای پیدا کردن یک بستر ارزشمند از سرمایه گذاری توسط عملیات رایانه ایشان می کنند یا نه؟ عملیاتی که به زنده نگه داشتن بیت کوین و بلاکچین ختم میشد.
واقعیت دیگری که باید در نظر داشت این است که در ژوین 2011، بالاترین قیمت برای هر بیت کوین حدود 31 دلار بود. اما درست پیش از پایان سال این حباب ترکید و قیمت بیت کوین به 2 دلار بازگشت پیدا کرد. در نهایت معادن تنها برای کسانی سوداور بود که در اوایل سال خرید و فروش خود را انجام داده بودند.
این اتفاق نتیجهای همراه با بدنامی بیت کوین رقم زد و باعث شد منتقدین بیت کوین این سرمایه گذاری را یک ترفند پانزی ( نوعی کلاهبرداری که در آن به سرمایه گذاران وعده سودهای کلان بی ضرر و زحمت میدهند.) نامیدند.
دومین هاوینگ در ششم جولای 2016 اتفاق افتاد. بلاک شماره 420000 تولید شد و ماینرها شروع به جمع آوری 12.5 بیت کوین از هر بلاک جدید کردند که این نرخ فعلی پاداش استخراج است.
هاوینگ سوم این نرخ را دوباره به نصف کاهش خواهد داد و پاداش بلوک را به 6.25 BTC خواهد رساند. که با توجه به قیمت بازار حدود 45000 دلار نزول خواهد داشت.
هاوینگ بعدی چه زمانی رخ خواهد داد؟
بسته به محل اقامت شما در 11 و 12 مه اتفاق خواهد افتاد. تاریخ در این مرحله قطعی نخواهد بود. زیرا به سرعت گرفتن یا کند شدن در تولید بلاکها وابسته است. البته می توان گفت به طور میانگین شبکه در حال تولید یک بلاک جدید در هر 10 دقیقه می باشد.
انتظار می رود اخرین هاوینگ در سال 2140 با استخراج 21 میلیونیم بیت کوین پدیدار شود. پس از این اتفاق دریافت پاداشی بلاک در ماینرها متوقف خواهد شد. اما منبع باقیمانده از پرداختهای معاملاتی و در نهایت توسط معاملات ذخیره خواهند شد.
آیا استخراج کنندگان با این شرایط هنوز به این معدن علاقهمند هستند؟
برخی از بازیکنان کوچکتر شاید مجبور به ترک این صحنه شوند یا دست کم برای سرعت بخشیدن به فکر ارتقا سخت افزارهای خود بیافتند. اما در این عرصه استخراج کنندگان کلانی مانند Bitmain شرکتی مستقر در چین میتازند. که صاحب ارزشی نزدیک به 12 میلیارد دلار در سال 2018 بود.
با کاهش پاداش بلاکها، سکوهای معدنی که به سختی هزینه استخراج خود را تامین می کنند ناگذیر به ترک این بازار خواهند شد. اما هنوز هم شرکتهایی وجود دارند که مایل به استخراج بیت کوین حتی با این کاهش ارزشی هستند.
اما حاصل این روند ممکن است به یک بازار نامتمرکز ختم شود. به این معنی که تکه های کیک کوچکتر بین افراد نقسیم شوند. البته هنوز هم می توان امیدوار بود که روشهای جدید و کارامدی ظاهر شوند تا شرکت های کوچکتر را به مشارکت ترغیب و قادر سازند.
آیا هاوینگ تهدیدی برای ارزش بیت کوین محسوب میشود؟
در یک نگاه تاریخی ارزش بیت کوین با رخداد هاوینگ رابطه عکس دارد. اما همه اینها در نهایت به بازار عرضه و تقاضا وابسته خواهد بود. با رخداد هاوینگ عرضه بیت کوین کاهش میابد و باعث کمبود دارایی میشود. اما اگر همچنان تقاضا داشته باشد ارزش بالاتری پیدا خواهد کرد. سوابق تاریخی نیز حاکی از رشد آن است.
در 28 نوامبر سال 2012 در اولین رخداد هاوینگ قیمت بیت کوین از 11 دلار به 12 دلار افزایش یافت و در سالهای اینده به صعود خود ادامه داد و در نوامبر 2013 به 1038 دلار رسید.
در حدود چهار سال بعد، یک ماه قبل از هاوینگ دوم ارزش بیت کوین آغاز به پیروی از یک نمودار صعودی مشابه کرد. در روز 9 ژوئن از 576 دلار به 650 دلار در 9 جولای سال 2016 رسید. دقیقا در دومین رویداد هاوینگ و هچنان تا سال 2017 به صعود خود ادامه داد تا در 9 جولای همان سال به قیمت 2526 دلار معامله شد.
در هاوینگ پیش رو چقدر می توان مطمئن بود که بیت کوین ارزش خود را حفظ خواهد کرد یا نه؟
افرادی با هویت مجهول معتقدند که در این هاوینگ از قبل قیمتها تعیین شدهاند. اما هیچ راه علمی برای اثبات آن وجود ندارد. بعلاوه این صنعت در سالهای اخیر حماسه آفریده و رمزارزها که بیت کوین در راس آنها قرار دارد حالا بخش مهمی از پوشش های خبری را تشکیل میدهند. با وجود الگوهای قبلی در هاوینگ، هنوز هم بسیاری برای ورود به این دنیای سرمایه گذاری وسوسه شدهاند.
در نتیجه اگر تاریخ تکرار شود و قیمت بیت کوین در اوریل 2020 افزایش یابد، بسیاری از معامله گران با ترس از دست دادن دارایشان شروع به خریداری و در نهایت با بالا بردن تقاضا باعث تحریک بازار و صعود ارزش بیت کوین شوند.