تجزیه و تحلیل فنی یا تکنیکال اساسا روشی برای بررسی رویدادهای پیشین بازار برای دست یافتن به یک پیش بینی نسبی از حرکات آینده بازار و آزمایش قیمتهای داراییها میباشد. از بازارهای پیشین سنتی تا به امروزیترین بازارها مانند بازار ارز رمز نگاری شده اکثر معامله گران برای انجام این تجزیه و تحلیل به ابزارهای تخصصی اعتماد میکنند و یکی از این ابزارها RSI یا شاخص مقاومت نسبی میباشد.
شاخص مقاومت نسبی RSI یک شاخص در خدمت تحلیل تکنیکال است که در اواخر دهه 1970 به عنوان ابزاری که معامله گران میتوانند از آن برای بررسی عملکرد سهام در یک دوره خاص استفاده کنند، پدید آمده است. اساسا RSI یک نوسانگر حرکت است که اندازه حرکات قیمت و همچنین سرعت این حرکات را اندازه گیری میکند. این شاخص بسته به مشخصات تاجر و تنظیمات تجاری آنها میتواند یک ابزار مفید برای تجارت باشد.
این شاخص اندازه تغییرات اخیر قیمت یک سهام یا دارایی را برای ارزیابی خرید بیش از حد یا فروش بیش از حد در قیمت سهام یادارایی دیگر اندازهگیری میکند. RSI به عنوان یک اسیلاتور نمایش داده میشود ( نموداری خطی که بین دو طرف در حرکت است ).
شاخص مقاومت نسبی توسط Welles Wilder در سال 1978 ایجاد شده است. وایلدر قبل از اینکه یک تحلیلگر فنی شود به عنوان مهندس مکانیک و توسعه دهنده املاک و مستغلات کار میکرده است. او از سال 1972 تجارت سهام را آغاز کرد اما خیلی نتوانست در این زمینه موفق باشد. چند سال بعد، وایلدر تحقیقات و تجربیات تجاری خود را در فرمولها و شاخصهای ریاضی جمع آوری کرد که بعدا توسط بسیاری از بازرگانان در سراسر جهان پذیرفته شد.
این کتاب فقط در مدت 6 ماه نوشته شد و علی رغم اینکه قدمت آن به دهه 1970 باز میگردد امروزه همچنان در بسیاری از موارد توانایی زیادی برای حل مسائل تحلیل بازار از خود نشان میدهد.
شاخص RSI چگونه کار میکند ؟
به طور پیش فرض RSI تغییرات قیمت دارایی را طی 14 دوره (14 روز در نمودارهای روزانه 14 ساعت در نمودارهای ساعتی و غیره) اندازه گیری میکند. این فرمول میانگین سود قیمتی را که در این مدت داشته است بر میانگین ضرری که متحمل شده است تقسیم میکند و سپس داده ها را در مقیاس 0 تا 100 ترسیم میکند.
همانطور که گفته شد RSI یک شاخص حرکتی از روند معاملات دارایی است که نوعی ابزار معاملاتی فنی به حساب میآید که نرخ قیمت یا داده را به طور میانگینی بین هر آنچه که در معامله رخ داده اندازه گیری میکند. این نشان میدهد که سهام فعال در بازار خریداری میشود. اگر حرکت به سمت نزولی افزایش یابد این نشانه افزایش فشار فروش است.
RSI همچنین یک شاخص نوسانی میباشد که تجارت را برای خرید بیش از حد یا فروش بیش از حد شرایط بازار آسان میکند. این شاخص، ارزش دارایی را در مقیاس 0 تا 100 با در نظر گرفتن 14 دوره ارزیابی میکند. در حالی که نمره RSI از 30 کمتر نشان دهد دارایی احتمالا به پایین ترین سطح خود رسیده است (فروش بیش از حد) اندازه گیری بالای 70 نشان میدهد که قیمت دارایی احتمالا نزدیک به بالاترین قیمت (خرید بیش از حد) آن دوره است.
اگرچه تنظیمات پیش فرض RSI 14 دوره است، معامله گران میتوانند این تنظیمات را به صورت دستی تغییر دهند. این تغییر در تنظیمات میتواند در جهت افزایش حساسیت (دورههای کمتر) یا کاهش حساسیت (دورههای بیشتر) انجام بگیرد.
بنابراین یک RSI 7 روزه نسبت به یک RSI که تنظیمات آن را در دوره های 20 روزه قرار داده اند نسبت به حرکت قیمت بسیار حساستر خواهد بود. علاوه بر این تنظیمات معاملات کوتاه مدت ممکن است شاخص RSI را طوری در نظر بگیرند که 20 و 80 را به عنوان سطح بیش از حد فروخته شده و بیش از حد خریده شده (به جای 30 و 70) در نظر بگیرند، بنابراین احتمال ارائه سیگنال های کاذب کمتر است.
نحوه استفاده از RSI بر اساس واگرایی علاوه بر امتیازات RSI 30 و 70 که ممکن است شرایط بالقوه فروش بیش از حد و بیش از خرید در بازار را نشان میدهد. معامله گران همچنین از RSI برای تلاش و پیش بینی معکوس روند یا تعیین سطح حمایت و مقاومت استفاده میکنند. چنین رویکردی مبتنی بر واگراییهای به اصطلاح صعودی و نزولی است.
-
واگرایی صعودی
واگرایی صعودی شرایطی است که قیمت و نمرات RSI در جهت مخالف حرکت میکنند. بنابراین نمره RSI افزایش میابد و پایینترین سطح را ایجاد میکند. این واگرایی صعودی نامیده میشود و نشان میدهد که با وجود روند نزولی قیمت قدرت خرید قویتر میشود.
-
واگرایی نزولی
واگرایی نزولی ممکن است نشان دهد که علی رغم افزایش قیمت، بازار شتاب خود را از دست میدهد. بنابراین امتیاز RSI افت میکند و بالاترین میزان را ایجاد میکند در حالی که قیمت دارایی افزایش میابد و بالاترین سطح را نشان میدهد از شاخص مقاومت نسبی میتوان فهمید به زودی این روند حرکت خود را تغییر خواهد داد.
به خاطر داشته باشید که واگرایی های شاخص مقاومت نسبی RSI در روندهای شدید بازار چندان قابل اعتماد نیستند. این به آن معنی است که روندهای نزولی قوی ممکن است واگراییهای سر سخت را پیش از رسیدن به پایینترین سطح واقعی خود نشان دهند. به همین دلیل واگراییهای RSI برای بازارهای کم نوسان (با حرکات جانبی یا روندهای ظریف) بسیار مناسب ترند.
چندین فاکتور مهم وجود دارند که باید هنگام استفاده از شاخص مقاومت نسبی RSI آنها را در نظر گرفت، مانند تنظیمات، امتیاز 30 و 70 و واگرایی صعودی / نزولی. با این حال همیشه باید به خاطر داشته باشید که هیچ شاخص فنی نمیتواند برای تحلیل و تجزیه بازار به تنهایی 100 درصد پاسخگو باشد. بنابراین معامله گران باید از شاخص RSI در کنار سایر شاخصها استفاده کنند تا از سیگنال های غلط در پیش رو جلوگیری شود.