شاخص RSI یا همان مقاومت نسبی چیست؟

تجزیه و تحلیل فنی یا تکنیکال اساسا روشی برای بررسی رویدادهای پیشین بازار برای دست یافتن به یک پیش بینی نسبی از حرکات آینده بازار و آزمایش قیمت‎های دارایی‎ها می‎باشد. از بازارهای پیشین سنتی تا به امروزی‎ترین بازارها مانند بازار ارز رمز نگاری شده اکثر معامله گران برای انجام این تجزیه و تحلیل به ابزارهای تخصصی اعتماد می‎کنند و یکی از این ابزارها RSI یا شاخص مقاومت نسبی می‎باشد.

شاخص مقاومت نسبی RSI یک شاخص در خدمت تحلیل تکنیکال است که در اواخر دهه 1970 به عنوان ابزاری که معامله گران می‎توانند از آن برای بررسی عملکرد سهام در یک دوره خاص استفاده کنند، پدید آمده است. اساسا RSI یک نوسانگر حرکت است که اندازه حرکات قیمت و همچنین سرعت این حرکات را اندازه گیری میکند. این شاخص بسته به مشخصات تاجر و تنظیمات تجاری آنها می‎تواند یک ابزار مفید برای تجارت باشد.

این شاخص اندازه تغییرات اخیر قیمت یک سهام یا دارایی را برای ارزیابی خرید بیش از حد یا فروش بیش از حد در قیمت سهام یادارایی دیگر اندازه‎گیری می‎کند. RSI  به عنوان یک اسیلاتور نمایش داده می‎شود ( نموداری خطی که بین دو طرف در حرکت است ).

شاخص مقاومت نسبی توسط Welles Wilder در سال 1978 ایجاد شده است. وایلدر قبل از اینکه یک تحلیلگر فنی شود به عنوان مهندس مکانیک و توسعه دهنده املاک و مستغلات کار می‎کرده است. او از سال 1972 تجارت سهام را آغاز کرد اما خیلی نتوانست در این زمینه موفق باشد. چند سال بعد، وایلدر تحقیقات و تجربیات تجاری خود را در فرمول‎ها و شاخص‎های ریاضی جمع آوری کرد که بعدا توسط بسیاری از بازرگانان در سراسر جهان پذیرفته شد.

این کتاب فقط در مدت 6 ماه نوشته شد و علی رغم اینکه قدمت آن به دهه 1970 باز می‎گردد امروزه همچنان در بسیاری از موارد توانایی زیادی برای حل مسائل تحلیل بازار از خود نشان می‎دهد.

شاخص RSI چگونه کار می‎کند ؟

به طور پیش فرض RSI تغییرات قیمت دارایی را طی 14 دوره (14 روز در نمودارهای روزانه 14 ساعت در نمودارهای ساعتی و غیره) اندازه گیری می‎کند. این فرمول میانگین سود قیمتی را که در این مدت داشته است بر میانگین ضرری که متحمل شده است تقسیم می‎کند و سپس داده‎ ها را در مقیاس 0 تا 100 ترسیم می‎کند.

همانطور که گفته شد RSI یک شاخص حرکتی از روند معاملات دارایی است که نوعی ابزار معاملاتی فنی به حساب می‎آید که نرخ قیمت یا داده را به طور میانگینی بین هر آنچه که در معامله رخ داده اندازه گیری می‎کند. این نشان می‎دهد که سهام  فعال در بازار خریداری می‎شود. اگر حرکت به سمت نزولی افزایش یابد این نشانه افزایش فشار فروش است.

RSI همچنین یک شاخص نوسانی می‎باشد که تجارت را برای خرید بیش از حد یا فروش بیش از حد شرایط بازار آسان می‎کند. این شاخص، ارزش دارایی را در مقیاس 0 تا 100 با در نظر گرفتن 14 دوره ارزیابی می‎کند. در حالی که نمره  RSI از 30 کمتر نشان دهد دارایی احتمالا به پایین ترین سطح خود رسیده است (فروش بیش از حد) اندازه گیری بالای 70 نشان می‎دهد که قیمت دارایی احتمالا نزدیک به بالاترین قیمت (خرید بیش از حد) آن دوره است.

اگرچه تنظیمات پیش فرض  RSI 14 دوره است، معامله گران میتوانند این تنظیمات را به صورت دستی تغییر دهند. این تغییر در تنظیمات می‎تواند در جهت افزایش حساسیت (دوره‎های کمتر) یا کاهش حساسیت (دوره‎های بیشتر) انجام بگیرد.

بنابراین یک RSI 7 روزه نسبت به یک RSI که تنظیمات آن را در دوره‎ های 20 روزه قرار داده‎ اند نسبت به حرکت قیمت بسیار حساس‎تر خواهد بود. علاوه بر این تنظیمات معاملات کوتاه مدت ممکن است شاخص RSI را طوری در نظر بگیرند که 20 و 80 را به عنوان سطح بیش از حد فروخته شده و بیش از حد خریده شده (به جای 30 و 70) در نظر بگیرند، بنابراین احتمال ارائه سیگنال‎ های کاذب کمتر است.

نحوه استفاده از RSI بر اساس واگرایی علاوه بر امتیازات RSI 30 و 70 که ممکن است شرایط بالقوه فروش بیش از حد و بیش از خرید در بازار را نشان می‎دهد. معامله گران همچنین از RSI برای تلاش و پیش بینی معکوس روند یا تعیین سطح حمایت و مقاومت استفاده می‎کنند. چنین رویکردی مبتنی بر واگرایی‎های به اصطلاح صعودی و نزولی است.

• واگرایی صعودی

واگرایی صعودی شرایطی است که قیمت و نمرات RSI در جهت مخالف حرکت می‎کنند. بنابراین نمره RSI افزایش میابد و پایینترین سطح را ایجاد می‎کند. این واگرایی صعودی نامیده می‎شود و نشان می‎دهد که با وجود روند نزولی قیمت قدرت خرید قویتر می‎شود.

• واگرایی نزولی

واگرایی نزولی ممکن است نشان دهد که علی رغم افزایش قیمت، بازار شتاب خود را از دست می‎دهد. بنابراین امتیاز RSI افت می‎کند و بالاترین میزان را ایجاد می‎کند در حالی که قیمت دارایی افزایش میابد و بالاترین سطح را نشان ‎می‎دهد از شاخص مقاومت نسبی می‎توان فهمید به زودی این روند حرکت خود را تغییر خواهد داد.

به خاطر داشته باشید که واگرایی های شاخص مقاومت نسبی RSI در روندهای شدید بازار چندان قابل اعتماد نیستند. این به آن معنی است که روندهای نزولی قوی ممکن است واگرایی‎های سر سخت را پیش از رسیدن به پایین‎ترین سطح واقعی خود نشان دهند. به همین دلیل واگرایی‎های RSI برای بازارهای کم نوسان (با حرکات جانبی یا روندهای ظریف) بسیار مناسب‎ ترند.

چندین فاکتور مهم وجود دارند که باید هنگام استفاده از شاخص مقاومت نسبی RSI آنها را در نظر گرفت، مانند تنظیمات، امتیاز 30 و 70 و واگرایی صعودی / نزولی. با این حال همیشه باید به خاطر داشته باشید که هیچ شاخص فنی نمی‎تواند برای تحلیل و تجزیه بازار به تنهایی 100 درصد پاسخگو باشد. بنابراین معامله گران باید از شاخص RSI در کنار سایر شاخص‎ها استفاده کنند تا از سیگنال های غلط در پیش رو جلوگیری شود.