دیفای چیست ؟ قابلیت های دیفای چیست؟

دیفای چیست؟

دیفای (DeFi) مخفف decentralized finance به معنای امور مالی غیر متمرکز است. اصطلاحی برای انواع برنامه‎ های مالی در ارزهای رمزپایه یا بلاکچین که به منظور برهم زدن واسطه ‎های مالی است. دیفای از فناوری ارز دیجیتال بیت کوین، بلاکچین الهام گرفته است. این فناوری به چندین نهاد امکان می‎دهد که نسخه ‎ای از تاریخ معاملات را نگهداری کنند، به این معنی که توسط یک منبع مرکزی کنترل نمی‎شود.

در بیانی ساده امور مالی غیر متمرکز را دیفای می‎نامند که نوعی تجربی از امور مالی می‎باشد که به واسطه‎ های مالی مرکزی مانند کارگزاری ‎ها، صرافی یا بانک‎ ها متکی نیست و در عوض از قراردادهای هوشمند در شبکه بلاکچین استفاده می‎کند که رایج ترین آنها اتریوم است.

از مهمترین ویژگی‎های فناوری این است که غیر متمرکز و غیر قابل کنترل میباشد. زیرا سیستم های متمرکز دارای دروازه‎ بانهای انسانی می‎توانند سرعت و پیچیدگی معاملات را محدود کنند در حالی که کاربران کنترل مستقیم کمتری بر دارایی خود دارند. DeFi استفاده از بلاکچین را از انتقال ارزش ساده به موارد پیچیده تر گسترش می‎دهد.

بیت کوین و بسیاری دیگر از دارایی ‎های بومی دیجیتال از روش های پرداخت دیجیتال قدیمی مانند روش هایی که توسط Visa و PayPal اجرا می‎شوند و بسیار برجسته هستند استفاده می‎کند. دلیل آن این می‎باشد که همه واسطه‎ ها از معاملات حذف می‎شوند. زمانی که با یک کارت اعتباری هزینه قهوه خود را در یک کافه پرداخت می‎کنید یک موسسه مالی با کنترل بر معامله بین شما و تجارت مستقر می‎شود و اختیار متوقف کردن یا مکث و حفظ آن را در دفتر خصوصی خود حفظ می‎کند. با بیت کوین این موسسات از تصویر معاملات حذف می‎شوند.

خرید مستقیم تنها نوع معامله یا قرارداد تحت نظارت شرکتهای بزرگ مالی نیست. برنامه‎ های مالی مانند وام، بیمه، سرمایه گذاری جمعی، مشتقات، شرط بندی و موارد دیگر نیز با کنترل آنها دخیل می‎باشد. اصلی ترین مزیت دیفای دقیقا همین حذف واسطه‎ ها از انواع معاملات می‎باشد.

امور مالی غیر متمرکز دیفای و اتریوم

پیش از آنکه DeFi را به عنوان امور مالی غیر متمرکز بشناسند اغلب آن را open finance می‎نامیدند. اکثر برنامه‎هایی که خود را Defi مینامند در زیر، زیرساختهای اتریوم فعالیت می‎کنند. اتریوم دومین پلتفرم بزرگ ارز رمزنگاری شده در جهان است که خود را از بستر فعالیت بیت کوین متمایز می‎کند. چرا که استفاده از پلتفرم اتریوم برای ساخت انواع دیگر برنامه‎های غیر متمرکز فراتر از معاملات ساده میباشد.

این موارد پیچیده استفاده مالی حتی توسط ویتالیک بوترین خالق اتریوم در سال 2013 در کاغذ سفید اصلی یا به اصطلاح white paper اتریوم که شرح کاملی از عملکرد شبکه آن داشت ارائه میداد. زبان برنامه نویسی اتریوم مانند Solidity به طور خاص برای ایجاد چنین قرارداهای هوشمند طراحی شده‎اند.

برای مثال یک کاربر می‎خواهد سه شنبه هفته آینده مقداری پول را برای یک دوست ارسال کند اما فقط در صورتی که هوا مطابق با weather.com بالاتر از 90 درجه فارنهایت باشد. چنین قوانینی را میتوان در یک قرارداد هوشمند تعریف کرد.

با وجود قراردادهای هوشمند ده‎ ها برنامه DeFi در اتریوم کار می‎کنند. Ethereum2.0 نسخه جدیدی که شبکه زیرین اتریوم را ارتقاء داده است.

معروفترین برنامه‎های DeFi عبارتند از:

• DEX صرافی غیر متمرکز : صرافی ‎های آنلاین به کاربران کمک می‎کنند ارزها را با ارزهای دیگر مبادله کنند. این بستر نوعی تبادل داغ است که کاربران را مستقیما به یکدیگر وصل می‎کند تا بتوانند ارزهای رمزگذاری شده را با یکدیگر مبادله کنند. بدون اینکه نیازی به واسطه داشته باشند و تنها بر پول خود اتکا کنند.
• Stablecoin یا رمز ارز ثابت : استیبل کوین ‎ها رمز ارزهایی هستند که برای ثبات قیمت به داراریی ‎هایی مانند دلار یا یورو متصل شده ‎اند. این سیستم عامل برای حذف بانک ها یا واسطه ‎های دیگر برای تثبیت کردن قیمت خلق شده ‎اند. در واقع قیمت یک استیبل کوین همیشه در بازار یک چیز است و درصد بسیار کمی جابه جا میشود.
• بازارهای پیشبینی : بازارهایی که در ابتدا بستر بزرگ جهانی را برای شرط بندی در اختیار گذاشته ‎اند اما در نهایت می‎توانند به عنوان شبکه برای رای گیری مورد استفاده قرار بگیرند. هدف نسخه ‌‎های دیفای در بازارهای پیش بینی ارائه عملکردی یکسان اما بدون واسطه است. اما علاوه بر آن مفاهیم جدیدی در دیفای از این بستر جدا شده‎اند، مثل تولید محصول، liquidity mining و … .
• سیستم‎ های عامل وام دهی: این سیستم عامل از قراردادهای هوشمند برای جایگزین کردن یک سیستم منعطف و به صرفه با حذف بانک ها به عنوان واسطه عمل می‎کند.

قابلیت های دیفای

از مهمترین ویژگی‎ های دیفای قابلیت انعطاف پذیری آن می‎باشد. برنامه ‎های مرتبط به دیفای دارای یک منبع باز هستند به این معنی که کد پشت آنها برای همگان قابل مشاهده میباشد. از این برنامه‎ ها می‎توان برای ساختن برنامه‎ های جدید با کد به عنوان بلاک ‎های سازنده استفاده کرد.

از دیگر ویژگی ‎های منحصر به فرد برنامه ‎های دیفای این می‎باشد که دقیقا طرز استفاده‎ ای مانند لگوهای کودکان را دارند. درست همانطور که یک لگو روی دیگری برای ساختن یک ساختمان سوار میشود و سپس از آن جدا می‎گردد این برنامه‎ ها نیز قابلیت این را دارند که به لگوهای پول تبدیل شوند؛ یعنی خرد شده تا محصولات جدید مالی تولید کنند.

سیستم عامل های وام

بازارهای وام یکی از شاخه‎ های محبوب شبکه دیفای هستند. که وام گیرندگان و وام دهندگان با کمک ارزهای رمزپایه به یکدیگر متصل می‎شوند. در این پلتفرم محبوب مرکب به کاربران این امکان داده می‎شود که ارزهای رمزپایه قرض بگیرند یا وام‎ های شخصی خود را ارائه بدهند.

کاربران قادرند در این پلتفرم در ازای وامی که در اختیار سایرین می‎گذارند سود خود را نیز دریافت کنند. شبکه نرخ بهره را به صورت الگوریتمی تنظیم می‎کند بنابراین اگر تقاضای بیشتری برای وام گرفتن ارزهای رمزپایه وجود داشته باشد نرخ بهره بالاتر خواهد رفت.

وام‎های پلتفرم دیفای مبتنی بر وثیقه می‎باشند. به این معنی که کاربر برای گرفتن وام نیاز به ارائه وثیقه دارد که غالبا اتر می‎باشد (اتر نشانه قدرت شبکه اتریوم است). کاربران برای دریافت وام نمره اعتبار مرتبط خود را اعلام نمی‎کنند بلکه با شرایط تعیین شده موافقت کرده و اتر را به عنوان وثیقه در اختیار شبکه قرار می‎دهند.